مهدکودک‌ در آلمان: انواع مهدکودک‌ها+ هزینه

در آلمان نیز مانند سایر کشورها تربیت، نگهداری و مراقبت از کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است. حضور کودک در محیط خارج از خانه و کسب مهارت‌های فردی همواره دغدغه اصلی پدر و مادرها می‌باشد. مهدکودک‌ها و پیش دبستانی‌ها در آلمان تا حد زیادی نیازهای کودک و والدین را در این زمینه پوشش می‌دهند. مهدکودک‌ در آلمان بر رشد، قابلیت‌های اجتماعی و احساس مسئولیت کودک تمرکز می‌کند.

شرایط مهدکودک‌ها در آلمان

از آنجا که در آلمان معمولا پدر و مادر هدو شاغل هستند نیاز به حضور یک مرکز جهت نگهداری و مراقبت از کودک بسیار احساس می‌شود. در آلمان هر کودک از سن یک سالگی حق استفاده از مهدکودک را دارد، کودکان حق رشد در یک محیط بدون خشونت را دارند. این موضوع در قانون اساسی آلمان از سال 2000 درج شده است. علاوه بر این، آلمان پیمان نامه سازمان ملل متحد درباره حقوق کودکان را تقریبا 30 سال پیش به تصویب رسانده است. بنابراین، آلمان ملزم به تضمین سلامت تمام کودکان و مراقبت از حقوق آنها است. تلاش قوانین حمایت از حقوق کودکان این است که تمام بچه‌ها باید در یک محیط امن و به دور از خشونت رشد یابند.

هرساله حدود 820 هزار کودک زیر سه سال وارد مراکز مراقبت و نگهداری از کودکان می‌شوند، که البته این رخداد در قسمت شرقی آلمان بیشتر از غرب کشور است. زمان قانونی و رسمی پیوستن کودک به مهدکودک از سه سالگی آغاز می‌گردد؛ زیرا ارتباطات اجتماعی مرتب برای رشد کودک بسیار با اهمیت است. با توجه به بررسی‌های انجام شده حدود 10،5 میلیون کودک در آلمان زندگی می‌کنند که این عدد 12 درصد کل جمعیت آلمان است.

مهدکودک کیتا

مخفف کلمه  (Kindertagesstätte )کیتا (Kita) می‌شود، قبل از ورود به Grundschule (مدرسه ابتدایی)، اکثر کودکان به کیتا می‌روند. کیتا یک نوع مرکز مراقبت و پرورش فکری برای کودکان 1 تا 6 سال است. در این مراکز کودکان می‌توانند با هم سن و سال‌های خود ارتباط بگیرند و تحت نظارت مربیان آموزش دیده از طریق بازی‌های متنوع مهارت‌های زندگی روزمره را یاد بگیرند. همچنین وعده های غذایی متناسب با سن کوک تهیه می شود. زمان مشخصی برای رفت و آمد کودک وجود ندارد. از همین رو برای والدین پر مشغله، این مهد کودک‌ها بسیار جذاب است.

انواع مهدکودک‌ها در آلمان

انواع پیش دبستانی‌ها در آلمان عبارتند از:

• نوع اول(crèche): این مراکز به طور خاص برای نوزادان و کودکان تا سن ۳ سالگی طراحی شده است. این مراکز رایگان نیستند اما هزینه کمی دارند و به طور کلی هزینه مهد کودک در آلمان با توجه به هر منطقه متفاوت است.
• نوع دوم مهد کودک: این مراکز (برای کودکان ۳-۶ ساله) است. این مرکز جزو نظام عمومی مدرسه نیست و اجباری برای شرکت کودکان در آن نیست. هزینه مهد کودک در آلمان (نوع دوم ) معمولا بر اساس درآمد خانواده تعیین می شود. گفتنی است فضای این مهد کودک‌ها اغلب محدود است.
• نوع سوم : (Kitas) در این مراکز، فعالیت های پس از مدرسه و گاهی اوقات پیش از مدرسه برای کودکان ارائه می‌گردد. این خدمات برای بچه‌های سن 1 تا 3 سال است. این مراکز جزء محبوب‌ترین مهدکودک‌ها در آلمان است.
• نوع چهارم :Schulhort این مهد کودک ها برای دانش آموزان ابتدایی برای فعالیت‌های پس از مدرسه است. این نوع مدرسه‌ها برای بچه‌هایی است که وارد مدارس ابتدایی شدند و برای ساعات پس از مدرسه به این مراکز مراجعه می‌کنند.

در آلمان آموزش و پرورش از سن 6 تا 18 سالگی اجباری می‌باشد، استاندارد ساعات مدارس نیز بین 8 تا 2 بعد از ظهر است. برای والدینی که مدت زمان کاری آن‌ها بیش از این ساعت است امکانات مراقبت های قبل و بعد از مدرسه برای کودکان‌شان وجود دارد. در آلمان به این خدمات هورت (Hort) می گویند؛ مراکز هورت براساس تقاضا و امکانات محلی توسط مدرسه سامان‌دهی می‌شوند. هزینه‌های این مراکز به ساعت‌های مراقبت و سیستم غذایی مدرسه بستگی دارد.

مهدکودک برای کودکان خارجی در آلمان

خانواده‌ها با ملیت‌های بسیار متنوعی در آلمان زندگی می‌کنند. زیرا به واسطه شرایط و امکانات رفاهی آلمان مهاجرت به این کشور در سال‌های اخیر افزایش یافته است؛ به همین دلیل امروزه تقریبا یک سوم کودکان در آلمان در خانواده‌ای زندگی می کنند که حداقل یکی از پدر یا مادر به آلمان مهاجرت کرده است یا شهروندی یک کشور دیگر را دارد. تقریبا 4 میلیون کودک با دو زبان و دو فرهنگ متفاوت در حال بزرگ شدن هستند.

برای خانواده‌هایی که دارای کودک هستند و پس از مهاجرت دغدغه تحصیل فرزند خود را دارند مدارس بین المللی جایی برای نگرانی باقی نگذاشته است. در حقیقت این مدارس برای دانش آموزانی که می‌خواهند در آلمان به ادامه تحصیل بپردازند گزینه مناسبی است. برنامه آموزشی و شرایط این مدارس وابسته به سیستم تحصیلی وطن دانش آموز می‌باشد و به همین دلیل است که اغلب با سیستم آموزشی آلمان بسیار متفاوت هستند. کلاس‌ها معمولا در وهله اول به زبان انگلیسی یا به زبان وطنی دانش آموزان تدریس می‌شوند. اما زبان اصلی در مهدکودک‌های آلمان برای کودکان غیرمهاجر زبان آلمانی می‌باشد.

هدف از ایجاد مهدکودک در آلمان

از نظر دولت آلمان، هدف مهد کودک‌ها علاوه بر تربیت درست و اصولی، کمک به پدران و مادران برای برنامه ریزی بهتر در پرورش کودکان و درعین حال آسان‌تر کردن روش زندگی در آلمان است. مهدکودک‌ها علاوه بر اینکه مکانی برای نگهداری کودک است، زندگی جمعی و ارتباط صحیح با دیگران را به کودک آموزش می‌دهد. از همین رو از سال 2007 که آلمان متوجه کمبود این مراکز برای کودکان شد تمام شهرداری‌ها را موظف به ارئه یک فضای مطلوب برای ساخت مهدکودک‌ها کرد.

نحوه ثبت نام کودک

ثبت نام کودک با ارائه یک کوپن امکان پذیر است؛ بدین صورت که شما در ابتدا باید کوپن (Betreuunggutschein) را که توسط اداره رفاه جوانان در اداره ثبت احوال (Jugendamt)  محله شما صادر شده است، را دریافت کنید. ذکر این نکته قابل توجه است که در عرض ۲ ماه از تاریخ صدور کوپن، می‌توانید نسبت به ثبت نام فرزند خود اقدام کنید.

هزینه مهدکودک

مهدکودک‌های بسیار متنوعی با سطح شهریه‌های متفاوت در آلمان وجود دارد که این امکان را به خانواده‌ها می‌دهد که با هر سطح درآمدی بتوانند کودک خود را در این مراکز ثبت نام کنند. هزینه مهدکودک در آلمان به سطح درآمد خانواده بستگی دارد؛ علاوه بر آن به موقعیت و منطقه و شهر محل سکونت کودک، تعداد ساعات نگهداری کودک در مدرسه نیز وابسته است.